Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Η λίστα του δικαστή» (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα) εξετάζουμε την ξεχωριστή περίπτωση του Αμερικανού συγγραφέα που είναι μετρ των δικαστικών θρίλερ (και όχι μόνο), με πωλήσεις που ξεπερνούν τα 300 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Κεντρική εικόνα: © achievement.org.
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος
Το 2016 ο Τζον Γκρίσαμ εξέδωσε το μυθιστόρημα The Whistler. Η πλοκή επικεντρωνόταν στην επινοημένη περιοχή Tappacola Nation, όπου μια μικρή φυλή ιθαγενών της Αμερικής που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Φλόριντα, ιδρύει ένα καζίνο, δίνοντας στα μέλη της φυλής μια πρωτοφανή οικονομική ευμάρεια και μια μoρφή αποζημίωσης για τα βάσανά τους κατά τη διάρκεια των αιώνων ευρωπαϊκής καταπίεσης. Την ίδια στιγμή, όμως, ανοίγει την πόρτα στη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα να εμπλακεί στα κέρδη, ακόμη κι αν χρειάζεται να φτάνουν στη δολοφονία.
Φαίνεται πως η τοπική μαφία είχε τις δικαστικές πλάτες για να μένει στο απυρόβλητο. Όντως, κάπως έτσι συμβαίνει καθώς η κορυφαία ερευνήτρια του Συμβουλίου Δικαστικής Δεοντολογίας της Φλόριντα, Lacy Stoltz, λαμβάνει μια πληροφορία πως υπάρχει ένας διεφθαρμένος δικαστής στην περιοχή. Τα ίχνη οδηγούν στην Claudia McDover και τότε η Stoltz μαζί με τον συνεργάτη της Hugo Hatch μπαίνουν ακόμη πιο βαθιά στην υπόθεση με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν από τη Μαφία που ετοίμαζε χτύπημα εις βάρος τους.
Η νέα περιπέτεια της Stoltz
Όπως κάνει συχνά πυκνά, ο Τζον Γκρίσαμ δεν αφήνει πολύ τους ήρωες που του αρέσουν περισσότερο. Κάπως έτσι, η Stoltz επανέρχεται πέντε χρόνια μετά, στη Λίστα του δικαστή (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα).
Τη βρίσκουμε σε φάση αδράνειας, ολότελα κουρασμένη από τη ρουτίνα της καθημερινότητάς της και απόλυτα έτοιμη να τα βροντήξει όλα και να αλλάξει ριζικά τη ζωή της. Τότε είναι που της συμβαίνει κάτι που την ξεκολλάει από τη λάσπη της γραφειοκρατικής ανίας. Θα την πλησιάσει μια μυστηριώδης γυναίκα που της συστήνεται ως Τζέρι Κρόσμπι (στη συνέχεια θα αποδειχθεί πως χρησιμοποιεί συνεχώς ψευδώνυμα λες και έχει μανία καταδίωξης) και θα της αποκαλύψει κάτι που δεν καταπίνεται εύκολα: ο δικαστής Ρος Μπάνικ της πολιτείας της Φλόριντα είναι κατά συρροή δολοφόνος.
Μάλιστα, για να ενισχύσει την πληροφορία, ενημερώνει την Stoltz ότι ένα από τα θύματά του εν λόγω δικαστή ήταν και ο πατέρας της. Κάτι που συνέβη πριν από είκοσι χρόνια με την υπόθεση να παραμένει ακόμη άλυτη. Η Stoltz πείθεται κι αυτό διότι η γυναίκα που της μετέφερε την πληροφορία συλλέγει στοιχεία εδώ και χρόνια. Έχει μεν ενδείξεις, αλλά δεν έχει αποδείξεις. Δεν βοηθάει και το γεγονός ότι η δημόσια εικόνα του δικαστή είναι ολότελα ανεπίλυπτη.
Πώς μπορείς με ψέξεις (πολύ περισσότερο να κατηγορήσεις) έναν δικαστή που μοιάζει απόλυτα ευυπόληπτος και αψεγάδιαστος; Από την άλλη, το γεγονός ότι είναι δικαστής του παρέχει τη δυνατότητα να γνωρίζει τις κινήσεις της αστυνομίας, του Εγκληματολογικού και της Ιατροδικαστικής υπηρεσίας. Κοινώς: είναι μέσα στο κέντρο κάθε έρευνας με αποτέλεσμα να ξέρει να φυλάγεται.
Σκοπός της Stoltz είναι να ανακαλύψει τη λίστα του δικαστή με τα επόμενα θύματά του, με την προϋπόθεση πως θα το κάνει όσο πιο άμεσα γίνεται έτσι ώστε να μην μπει κι αυτή τη λίστα.
Καταιγιστική συνέχεια
Η συνέχεια είναι καταιγιστική (πάλι κλασικός τρόπος του Γκρίσαμ να αυξάνει τους αναγνωστικούς παλμούς). Ο Μπάνικ απάγει την Τζέρι με την Stoltz να καταφέρνει να τη σώσει, αλλά τον Μπάνικ να διαφεύγει.
Θέλοντας να «διαγράψει» τα δαχτυλικά του αποτυπώματα βουτάει τα χέρια του σε οξύ σε ένα κέντρο απεξάρτησης, αλλά φαίνεται κάποιο παλαιό ίχνος του έχει μείνει στο φορτηγό που χρησιμοποιούσε. Θα είναι αυτό ικανό να αποκαλύψει τα αποτρόπαια εγκλήματά του; Καλύτερα όμως να μην προχωρήσουμε σε τυχόν αποκαλύψεις που θα χαλάσουν την αναγνωστική απόλαυση του βιβλίου…
Ξέρει να στήνει καλές ιστορίες, με εδραίους χαρακτήρες, να τους δίνει κάποιες ιδιότητες που τους επιτρέπουν να είναι επίμονοι και αποφασισμένοι, να χρησιμοποιεί συχνά το στοιχείο της ανατροπής, μέχρι να φτάσει στη λύση του εκάστοτε δράματος.
Άλλωστε, ο Γκρίσαμ είναι ένας μάστορας αυτού που ονομάζουμε «κορύφωση». Ξέρει να στήνει καλές ιστορίες, με εδραίους χαρακτήρες, να τους δίνει κάποιες ιδιότητες που τους επιτρέπουν να είναι επίμονοι και αποφασισμένοι, να χρησιμοποιεί συχνά το στοιχείο της ανατροπής, μέχρι να φτάσει στη λύση του εκάστοτε δράματος.
Κυρίως είναι γνωστός για τα δικαστικά του θρίλερ, όπως συμβαίνει και με τη Λίστα του δικαστή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο χώρος των δικαστηρίων του είναι οικείος. Μεταξύ άλλων σπούδασε νομική στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου του Μισισίπι, ενώ για μια δεκαετία ασχολήθηκε ενεργά με τη δικηγορία.
Αναπόδραστα, ο χώρος της δικαιοσύνης τού προσφέρει ανεξάντλητο υλικό για να χτίσει δράματα και θρίλερ. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο του βιβλίου, στο μακρινό 1984, είχε να κάνει με ένα κακοποιημένο παιδί που διηγούνταν στους ενόρκους τι είχε τραβήξει από τον άντρα που καθόταν στο εδώλιο.
Η ετυμηγορία
«Αν είχα όπλο θα τον είχα πυροβολήσει», θα πει λίγο καιρό μετά. Αντί γι’ αυτό θα γράψει την Ετυμηγορία (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Το βιβλίο απορρίφθηκε από 28 εκδότες πριν ο εκδοτικός οίκος Wynwood Press, ένας σχετικά άγνωστος εκδοτικός, συμφωνήσει να του δώσει μια μικρή εκτύπωση 5.000 αντιτύπων. Δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 1988.
Ήταν ένα εκπληκτικό ντεμπούτο που ανέδειξε το πηγαίο ταλέντο του Γκρίσαμ. Ακόμη και σήμερα το συγκεκριμένο βιβλίο παραμένει ένα από τα σημαντικότερα της εργογραφίας του.
Την ημέρα αφότου ο Grisham ολοκλήρωσε την Ετυμηγορία άρχισε να δουλεύει για το δεύτερο μυθιστόρημά του, The Firm. Από εκείνο το σημείο άρχισε ανάβασή του προς την κορυφή. Το δεύτερο βιβλίο του παρέμεινε στη λίστα των New York Times Best Seller για 47 εβδομάδες και έγινε το έβδομο μυθιστόρημα με τις περισσότερες πωλήσεις του 1991. Το 1992 και το 1993 είχε το δεύτερο βιβλίο με τις περισσότερες πωλήσεις της χρονιάς με το The Pelican Brief και το The Client, και από το 1994 έως το 2000 είχε το νούμερο ένα βιβλίο μπεστ σέλερ κάθε χρόνο.
Εννέα βιβλία του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο κι άλλα πέντε στην τηλεόραση. Οι πωλήσεις των βιβλίων του ξεπερνούν τα 300 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως,
Το 2001 ο Γκρίσαμ δεν είχε το βιβλίο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις της χρονιάς, αλλά είχε τόσο το δεύτερο όσο και το τρίτο βιβλίο στη λίστα με το Skipping Christmas και το A Painted House. Συνολικά έχει γράψει πάνω από 30 βιβλία που δεν είναι μόνο μυθιστορήματα, αλλά διηγήμαστα, nonfiction, έως και βιβλία για παιδιά. Εννέα βιβλία του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο κι άλλα πέντε στην τηλεόραση. Οι πωλήσεις των βιβλίων του ξεπερνούν τα 300 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως,
Μαζί με τον Τομ Κλάνσι και την Tζ.K. Ρόλινς είναι οι μόνοι αγγλόφωνοι συγγραφείς που έχουν καταφέρει να πουλήσουν πάνω από δύο εκατ. αντίτυπα στο πρώτο τους βιβλίο.
Όχι μόνο δικαστικά
Πάντως, ο Γκρίσαμ, ως μια μηχανή που παράγει συνεχώς βιβλία και χρειάζεται μόλις έξι μήνες για να τα ολοκλήρώσει όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, δεν περιορίζεται μόνο στα δικαστικά θρίλερ. Υπάρχουν μυθιστορήματα που τον έχουν καταξιώσει στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού και τα οποία πόρρω απέχουν από τις δικαστικές αίθουσες.
Το Σούλεϊ (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα) είναι ένα από αυτά. Πρόκειται για την ιστορία του 17χρονου Σάμιουελ Σούλεϊμον.
Γεννημένος σε ένα μακρινό χωριό στο Νότιο Σουδάν, μια κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα όπου το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι πρόσφυγες, ο Σάμιουελ τρέφει μεγάλη αγάπη για το μπάσκετ. Μια αγάπη που μπορεί να του δώσει τη μεγάλη του ευκαιρία, όταν το ταλέντο του ανακαλύπτει ένας προπονητής που πρόκειται να συνοδεύσει την Εθνική Ομάδα Νέων του Νότιου Σουδάν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ζωή του μπορεί να αλλάξει για πάντα κι ας φαίνεται ο στόχος άπιαστος. Ωστόσο, την ίδια στιγμή πίσω στη χώρα του ο εφιάλτης δεν τον αφήνει να ησυχάσει. Θα βρεθεί μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα που θα του αλλάξει τη ζωή.
Στους Ανέμους του Καμίνο (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα) μια παρέα συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας ανακαλύπτει ότι ένας συνάδελφός τους δολοφονήθηκε στη διάρκεια ενός τρομερού τυφώνα.
Και ενώ οι αρχές είναι απασχολημένες με τη διαχείριση του χάους που άφησε πίσω του ο Λίο, οι συγγραφείς αποφασίζουν να εξιχνιάσουν το μυστήριο μόνοι τους. Ευφυής, γρήγορη, σχεδόν ξέφρενη, πλοκή, αντιπροσωπευτική της χαρισματικής πένας του Grisham, καταφέρνει έως την τελευταία σελίδα να κρατήσει το μυστήριο καλά κρυμμένο.
Ο Γκρίσαμ δηλώνει πως αγαπημένος του συγγραφέας είναι ο Τζον Λε Καρέ. Παρότι τα θέματά τους δεν είναι όμοια, αυτό που μπορείς να διακρίνεις στον Γκρίσαμ είναι το πάθος της γραφής και η έλξη από το ανθρώπινο μυστήριο και τις δολοπλοκίες της εξουσίας. Κάτι που σίγουρα έχει πάρει από τον μέντορά του.
＊Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.
