Ένα κοσμικό ταξίδι στη μοναξιά, τα τραύματα και την λύτρωση.
Από το Uncut Gems μέχρι το Hustle, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο Adam Sandler έχει κάνει μια στροφή προς πιο δραματικούς ρόλους, που παρότι τους προσεγγίζει με το δικό του μοναδικό τρόπο, καταφέρνει να φέρνει ένα εξίσου μοναδικό αποτέλεσμα. Οι πρώτες κριτικές για το Spaceman ήταν ανάμεικτες, αλλά η προσωπική μου άποψη είναι αγγίζει το science fiction drama με ένα πρωτότυπο τρόπο, που ταυτόχρονα είναι γήινος, προσιτός και τρυφερός.
Βασισμένο στο βιβλίο του Jaroslav Kalfar, ‘‘Spaceman of Bohemia’’, ο Sandler υποδύεται τον πρώτο Τσέχο αστροναύτη που καλείται ένα περίεργο νέφος σωματιδίων ονόματι Chopra, το οποίο παρατηρείται στην τροχιά του Δία – στο βιβλίο βρίσκεται στην Αφροδίτη. Ο Sandler, που ονομάζεται Jakub Prochazka πρέπει να φτάσει μέχρι αυτό και να συλλέξει δείγματα ώστε η ανθρωπότητα να καταλάβει τι είναι αυτό το μυστηριώδες νέφος που φαίνεται για τέσσερα χρόνια στον ουρανό της Γης.
Παρότι το αρχικό setting σε τοποθετεί κάπου ανάμεσα σε Interstellar και Οδύσσεια του Διαστήματος, η ταινία είναι πολλά περισσότερα από όσα θα περιμένει ένας φαν του sci-fi. Αν και η υπόθεση ξεκινάει βλέποντας έναν αστροναύτη μακριά από τον πλανήτη του προσπαθώντας να κρατηθεί υγιής στο σώμα και στο νου, προκύπτουν σκέψεις, όνειρα και εφιάλτες που ο τελικός στόχος είναι η προβολή του ανθρώπινου συναισθήματος. Αυτά όλα, έρχονται στην επιφάνεια όταν ένας εξωγήινος εξερευνητής με μορφή που παραπέμπει σε αράχνη, εμφανίζεται στο αεροσκάφος του Jakub με περιέργεια να ερευνήσει τον «αδύνατο άνθρωπο» όπως αποκαλεί τον Jakub και να κατανοήσει το νόημα της μοναξιάς και των σκέψεών του. Όλα αυτά, με τον Paul Dano να χαρίζει την μυστικιστική φωνή του σε αυτή την εξωγήινη αράχνη που ο αστροναύτης ονομάζει Hanush, καθώς τα ονόματα δεν είναι κάτι σύνηθες στη φυλή του.
Είναι εκεί που το νόημα της ταινίας γίνεται μία πρωτόγνωρη και επαναστατική ψυχοθεραπεία. Η αράχνη, ο Hanush, αναφέρεται σε πολλές κριτικές ως επινόηση του ίδιου του νου του αστροναύτη. Μια προβολή που εφευρίσκει ο εγκέφαλος του για να μπορέσει να του κρατήσει παρέα στο αχανές διάστημα. Όμως όχι. Ο Hanush είναι ένας αρχαίος ταξιδιώτης του διαστήματος, που η συμβολή του στην ανθρώπινη ύπαρξη είναι καθάρια για τον λόγο ότι έχει δει την Αρχή των Πάντων και βλέπει και το ίδιο του το τέλος. Μία σχέση πρωτόγνωρης φιλίας ξεκινάει ανάμεσα στον Jakub και τον συνεπιβάτη του, που τον καλεί μέσα από ερωτήματα και αναμνήσεις, να αφήσει πίσω του τα τραύματα και τις μικρότητες -για την σχέση του που καταρρέει και την πικρή ιστορία της οικογένειας του- για να επικεντρωθεί στο τώρα. Μέσα από εξαιρετικούς διαλόγους, ο άνθρωπος καλείται να αναθεωρήσει το τι έχει πραγματικά αξία σε σχέση με όλα εκείνα που εσφαλμένα νομίζουμε ότι θα ορίσουν την δική μας αξία.
Το sci-fi κομμάτι έρχεται στην αποκάλυψη για το νέφος Chopra και το νόημα της ζωής. Είναι ο άρτιος δεσμός του ανθρώπου με το σύμπαν, ένας μίτος που αποκαλύπτει την αρχική του κλωστή μέσα από την επιστήμη, τα σωματίδια του νέφους και το γνώθι σαυτόν, που οι άνθρωποι θα έπρεπε να βασανιζόμαστε με αυτό το ερώτημα, περισσότερο από εκείνο για την φύση και την καταγωγή του σύμπαντος. Η πραγματική ομορφιά, έρχεται στην αποκάλυψη που έρχεται στα μάτια του Jakub, όχι μόνο για το σύμπαν που ήθελε τόσο να γνωρίσει αλλά και για εκείνο που είχε πάντα στα χέρια του αλλά ποτέ δεν κατάφερε να εκτιμήσει όπως έπρεπε.
Το Spaceman ακροβατεί ανάμεσα στο δράμα και την επιστημονική φαντασία, γιατί η ζωή του ανθρώπου είναι γεμάτο δυσκολίες που θέλει να υπερνικήσει και μυστήρια που θέλει να του φανερωθούν. Δεν υπάρχει όμως τίποτα πιο όμορφο, ευεργετικό και λυτρωτικό, από το μυστήριο του ίδιου μας του εαυτού που ξεδιπλώνεται μπροστά μας και αγγίζει την κάθε οντότητα τριγύρω μας διαφορετικά.
Δεν είναι ούτε βαρετό, ούτε μονότονο. Είναι μία προβολή, της ίδιας μας της ύπαρξης και των σχέσεων μας.
* Το Spaceman προβάλλεται στο Netflix.