Επτά ελληνικά νησιά, δέκα εκθέσεις που αξίζει να δούμε

Ανδρος, Σπέτσες, Πόρος, Υδρα, Τζιά, Πάτμος, Πάρος. Επτά νησιά, δέκα εκθέσεις σε ατομικές παρουσιάσεις ή ομαδικές συμπράξεις αναπτύσσουν ευρεία θεματολογία και μας προσκαλούν να απολαύσουμε την φωτογραφική, την ζωγραφική και τη γλυπτική τέχνη μέσα από την έμπνευση Ελλήνων και ξένων δημιουργών. Από τον Αμερικανό σύγχρονο εικαστικό όπως ο Τζορτζ Κόντο (George Condo / 1957 -) και τη Βρετανοβελγίδα φωτογράφο ντοκιμαντέρ και πορτρέτων, δεύτερη σύζυγο του Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, Μαρτίν Φρανκ (Martine Franck / 1938 – 2012), ως Ελληνες δημιουργούς με σημαντική τροχιά στα εικαστικά πράγματα του τόπου, όπως ο Σωτήρης Σόρογκας (1936 – ) αλλά και νεότερους, καταξιωμένους δημιουργούς όπως ο Τάσος Μαντζαβίνος (1958 – ) και η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη (1961 -), οι προτάσεις των Αιθουσών Τέχνης σε Κυκλάδες, Αργοσαρωνικό και Δωδεκάννησα μας δίνουν δυνατότητα για ματιές σε ποιοτική τέχνη.

Φέτος το καλοκαίρι, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, με τη συμβολή του Ιδρύματος Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, αποτείει φόρο τιμής στην Μαρτίν Φρανκ (1938 – 2012).

Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο παρουσιάζει αναδρομική έκθεση της δημιουργού με περίπου 150 φωτογραφίες της ως συνέχεια του φωτογραφικού αφιερώματος για τον σύντροφό της Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν (1908 – 2004) που φιλοξενείται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Αθήνα.

Στο αφιέρωμα παρουσιάζονται αναλυτικά όλες οι θεματικές που απασχόλησαν την Φρανκ κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής της πορείας, δηλαδή τα διαφορετικά στάδια του κύκλου ζωής του ανθρώπου (παιδική ηλικία, μύηση, ωριμότητα), ο κόσμος της εργασίας, πολιτικά και κοινωνικά θέματα (διαδηλώσεις, πορτραίτα, κριτική του υπερκαταναλωτισμού) αλλά και οι φεμινιστικοί αγώνες.

Από 1 έως 31 Αυγούστου θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις για το κοινό στα ελληνικά κάθε Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο 12.00-12.45 και Πέμπτη και Κυριακή 12.30-13.15 (στα ελληνικά), ενώ ξεναγήσεις στα αγγλικά θα πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη 18.30-19.15. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα για ομαδικές και ιδιωτικές ξεναγήσεις κατόπιν συνεννόησης.

Διάρκεια έκθεσης: Ως τις 27 Οκτωβρίου 2024

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ανδρος

Στους 30ους ΠΛΟΕΣ του Ιδρύματος Π. και Μ. Κυδωνιέως, με υπότιτλο «Προς τον Κήπο των Εσπερίδων» συμμετέχουν με έργα τους ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, κεραμικής και σύνθετων υλικών, οι καλλιτέχνες που εδώ αναγράφονται αλφαβητικά: Σωτηρία Αλεβίζου, Δημήτρης Αναστασίου, Αννίτα Αργυροηλιοπούλου, Όλγα Βερυκάκη, Μαρία Βλαντή, Μαρία Γενιτσαρίου, Ελένη Γκλίνου, Νατάσα Γρυλλάκη, Δημήτρης Ζουρούδης, Αλεξάνδρα Ισακίδη, Χριστίνα Κάλμπαρη, Ιωσηφίνα Κοσμά, Παναγιώτης Κουλουράς, Τζάνετ Λιοδάκη, Μαρία Νάγιου, Γεωργιάννα Νταλάρα, Φλωρεντία Οικονομίδου, Έλενα Παπαδημητρίου, Ντέπη Παυλίδου, Λίλα Πολενάκη, Φωτεινή Πούλια, Κατερίνα Ριμπατσιού, Νίκος Σαπέρας, Νατάσσα Σαρρή, Αφροδίτη Σεζένια, Δημήτρης Σκουρογιάννης, Φωτεινή Στεφανίδη, Κωνσταντίνα Συλίκου, Στρατής Ταυλαρίδης, Γιώργος Χουλιαράς.

Η επιμέλεια της έκθεσης είναι της Αθηνάς Σχινά, Ιστορικού Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ).

Διάρκεια έκθεσης: Ως 29 Σεπτεμβρίου

Ιδρυμα Π. και Μ. Κυδωνιέως

Στον Πολυχώρο Τέχνης του ξενοδοχείου ANEROUSSA στο Μπατσί της Άνδρου, ο γνωστός ζωγράφος Απόστολος Χατζάρας (APOS) ζωγραφίζει ό,τι απολαμβάνει και τον αγγίζει, κι όλα όσα αισθάνεται. Ό,τι χαίρεται και τον συγκινεί. Η νέα του ατομική έκθεση με τίτλο Διάπλους συμπλέκει τον νέο ελληνικό πολιτισμό με τον αρχαίο, τονίζοντας την ενότητα και τη συνέχεια της παράδοσης, της γλώσσας, της ελληνικής ιστορίας, και μυθολογίας.

Αν και τα τελευταία χρόνια διατηρεί ατελιέ και στην Ν. Υόρκη και εκθέτει στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αγάπη του και η επίδρασή του από την ελληνική τέχνη (αρχαία, βυζαντινή, λαϊκή κ.ά), πηγάζει κι εφορμά από τη βιωμένη ζωγραφική και χρωματική του εμπειρία, τόσο στο εργαστήριο Βυζαντινής Ζωγραφικής του πατέρα του Ελευθέριου Χαντζαρά, καταξιωμένου Αγρινιώτη αγιογράφου-ζωγράφου, όσο και στους στενούς δεσμούς του με τον ελληνικό χώρο, τη φύση και το τοπίο, αφού το Αγρίνιο είναι η γενέθλια πόλη του (1977).

Διάρκεια έκθεσης: Ως 22 Σεπτεμβρίου

Ώρες επίσκεψης: 10:00–15:00 και 18:00-22:00 καθημερινά.

Το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ παρουσιάζει την έκθεση The Mad and the Lonely με έργα του Τζορτζ Κόντο στο Project Space του DESTE, το πρώην Σφαγείο στο νησί της Ύδρας, ως τις 31 Οκτωβρίου 2024.

Ο λόγος για μια σειρά από μικρής κλίμακας πίνακες και γλυπτά επιλεγμένα από τη μακρόχρονη καριέρα του καλλιτέχνη. Ακολουθώντας την παράδοση της προσωπογραφίας, τα έργα της έκθεσης προσφέρουν απεικονίσεις των ετερόκλητων ψυχών της ζωής, που έχουν απορριφθεί από την κοινωνία και που μένουν ανάμεσα σε καταστάσεις τρέλας και μοναξιάς. Αυτοί οι χαρακτήρες αποδίδονται με τον αφηρημένο, συχνά απόκοσμο αλλά, ταυτόχρονα, «ανθρωποειδή» τρόπο που χαρακτηρίζει το ιδιότυπο ύφος του Κόντο.

Διάρκεια έκθεσης: Ως 31 Οκτωβρίου 2024

Ιδρυμα ΔΕΣΤΕ, Σφαγεία Υδρας

Στο Studio 265 της Παροικίας στη Νάουσα, σε μία σύμπραξη της συγκεκριμένης αίθουσας τέχνης και της γκαλερί Σκουφά, φιλοξενείται από τις 26 Ιουλίου μια ομαδική έκθεση με τίτλο Island Life. Σ΄ αυτή, οι συμμετέχοντας καλλιτέχνες απεικονίζουν την δική τους οπτική για τη ζωή στο νησί σε ένα παλίμψηστο εικόνων, χρωμάτων και μορφών.

@STUDIO 265 – Gallery Skoyfa: Island Life // Group exhibition / Πάρος

Με τίτλο Πέρασμα, ο Έλληνας ζωγράφος Σωτήρης Σόρογκας παρουσιάζει την νέα του ατομική έκθεση στην γκαλερί Kapopoulos Fine Arts.

Ο καλλιτέχνης δημιούργησε ειδικά για τη συγκεκριμένη έκθεση μια σειρά νέων έργων τον φετινό χειμώνα.

«Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχτηκα την πρόσκληση για την ατομική μου έκθεση στο ιερό νησί της Aποκάλυψης από τον Βαγγέλη Καπόπουλο, ο οποίος είναι φίλος και συνεργάτης εδώ και τριάντα χρόνια», λέει ο ίδιος ο Σωτήρης Σόρογκας, με αφορμή τη νέα έκθεση και συνεχίζει: «Στους δύσκολους καιρούς της νεότητας μου στάθηκε αρωγός».

Ο ιστορικός τέχνης Γιώργος Μυλωνάς στο κείμενό του για την έκθεση, σημειώνει μεταξύ άλλων: «Με μια πορεία που μετρά περισσότερο από μισό αιώνα ζωγραφικών κατακτήσεων, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παντού στον κόσμο, η παρουσία του δημιουργού στο ιερό νησί της Πάτμου δεν είναι ξεκομμένη από τα αιώνια μνημεία της. Παρόμοια με τους ανώνυμους αγιογράφους του νησιού, ο ζωγράφος προσπάθησε και πέτυχε να μοιραστεί μιαν αλήθεια: στον Σόρογκα, η εικόνα περιέχει μια νοητή συμφιλίωση με τον άνθρωπο και την αδυναμία του, μια τρυφερή εγκαρτέρηση για το αναπόδραστο τέλος..

Από τις παλιοκαιρισμένες εικόνες, από αυτά τα ”άγια ξύλα”, ο Σόρογκας πρέπει να γνώρισε μια ιδιότυπη, αλλ’ επιδραστική θητεία. Ήρθε από πρώτο χέρι σε επαφή με την πατίνα του χρόνου κι έτσι μετέφερε στο προσωπικό του ιδίωμα τη σκουριά ως αξία αισθητική. Επιπλέον, το εκτυφλωτικό λευκό που απλώνεται στο τελάρο σαν χρυσός κάμπος, αποδίδει στα θέματά του ιδιότητες εξωχρονικές, αποκαλυπτικού χαρακτήρα…»

Διάρκεια έκθεσης: ως 4 Αυγούστου 2024.

Kapopoulos Fine Arts: κεντρική πλατεία Χώρας, Πάτμος.

Τα βιώματά τους από τις Σπέτσες είναι πολλά και έχουν τη γεύση του καλοκαιριού. Η Μαρία Αποστόλου-Νικολοπούλου και η Τάνια Δρογώση-Νικολοπούλου εκθέτουν για πρώτη φορά στο αγαπημένο τους νησί και παρουσιάζουν τις «δικές» τους Σπέτσες. Η κοινή διατομική έκθεση των δύο εικαστικών, έχει τίτλο Coctail fφιλοξενείται στην γκαλερί Ακρόπρωρο.

Οι δύο αδελφές μας «κερνούν» ένα πολύχρωμο, ζωγραφικό, cocktail, που μας δροσίζει με τις εικόνες του νησιού, που μεταφέρει. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η ιστορικός τέχνης, μέλος της AICA, Λουίζα Καραπιδάκη.

Οι δύο καλλιτέχνιδες αφηγούνται ποικίλες εκδοχές από θεατές και αθέατες πτυχές των Σπετσών με εντελώς διαφορετικές εικαστικές γραφές, εκφάνσεις, πρακτικές και τεχνικές η καθεμιά. Οι Μαρία Αποστόλου και Τάνια Δρογώση αποστασιοποιημένες από κάθε συναισθηματική εντοπιότητα και με όχημα τη διαισθητική τους ικανότητα και τη δεξιότητα της προσωπικής τους περιγραφικής έκφρασης προσφέρουν με τα έργα τους μια μοναδική οπτική εμπειρία υψηλής αισθητικής, με εικόνες από μνήμες, εμπειρίες, εντυπώσεις και βιώματα.

Όπως σημειώνει η ιστορικός τέχνης, μέλος της AICA, Λουΐζα Καραπιδάκη: «Η Μαρία Αποστόλου επικεντρώνεται κυρίως στην απεικόνιση της χλωρίδας, γης και θάλασσας των Σπετσών και την επιδεικνύει με λεπτομερείς αναφορές. Τα έργα της χαρακτηρίζονται από μια ιδιάζουσα ρεαλιστική απόδοση, που σε συνδυασμό με τις συνεχείς ζωγραφικές της παρεμβάσεις δημιουργούν μια νέα παραστατική πραγματικότητα και τη δική της καλλιτεχνική αλήθεια.

Η Τάνια Δρογώση ανιστορεί το νησί με τοπιογραφικές αναφορές βιωμένων τόπων. Χρησιμοποιεί σημεία του νησιού ως μοντέλα αλλά συνθέτει τις δικές της εικόνες με σαγηνευτικές παραλίες, απόκρημνους βράχους, παρθένες ακρογιαλιές και ενίοτε τα εμπλουτίζει με ανθρώπινη παρουσία. Η γραφή της κυριαρχείται από μια έκδηλη παραστατικότητα με αισθητές ιμπρεσιονιστικές αναφορές».

H θερινή περίοδος της Citronne Gallery εγκαινιάζεται στον Πόρο με την έκθεση Μυθιστορίες. Εννέα εικαστικοί, η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, η Λύδια Δεληκούρα, ο Ιάσονας Καμπάνης, η Κατερίνα Κατσιφαράκη, ο Αλέκος Κυραρίνης, ο Τάσος Μαντζαβίνος, ο Πέτρος Μώρης, ο Νίκος Ποδιάς και η Νάνα Σαχίνη, με πλαίσιο τη Mare Nostrum Μεσόγειο, αναδιφούν τα στρώματα της Ιστορίας και την επιδραστική ενέργεια του Μύθου. Θραύσματα της Ιστορίας εμπλέκονται με αφετηριακούς μύθους· αλλά και μύθοι αιωνόβιοι ανιχνεύονται μέσα στα ιστορικά γεγονότα. Τα έργα της έκθεσης αφηγούνται την προσωπική επιλεκτική προσέγγιση των καλλιτεχνών στην θεματική αυτή.

Η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη παρουσιάζει έργα από τις ενότητες Μνήμες και Θραύσματα, οι οποίες αναφέρονται σε αποσπασματικά στοιχεία από την προσωπική και τη συλλογική μνήμη ή και από τυχαία αντικείμενα-ευρήματα. Πρόκειται για ένα σαφές αποτύπωμα από την ορατή και την αόρατη πραγματικότητα, εμποτισμένο με έντονα ανακλώμενα συναισθήματα. Αφετηρία της είναι οι απτές εκφράσεις της κλασικής Αρχαιότητας, η μεταγραφή τους στον νεώτερο κόσμο, αλλά και κομμάτια, κάποτε και συντρίμματα, από σύγχρονα αγγεία και αντικείμενα της απανταχού καθημερινότητας, στα οποία διακρίνονται ad hoc, ηθελημένα επιγραφόμενα. Αναπαριστά και αναπλάθει ένα παρόν το οποίο, όμως, συντίθεται και από διάσπαρτα υλικά της Μνήμης, δηλαδή του παρελθόντος. Χρησιμοποιεί φθαρτά υλικά τα οποία μετασχηματίζει ώστε να αποκτήσουν μια νέα ιδιότητα.

Η Λυδία Δεληκούρα έχει ως αφετηρία την φύση την οποία επιχειρεί να μετουσιώσει σε εικαστική γλώσσα. Συνθέτει έτσι μιαν ενδιάμεση πραγματικότητα ανάμεσα στο εικονιζόμενο και το συμβολικό· επίσης, προσπαθεί να ερμηνεύσει καλλιτεχνικά το παλαιόθεν νέο. Συνειρμικά προκύπτουν αρχέγονοι μύθοι, όπως αυτοί που περιβάλλουν τον σκαντζόχοιρο, η αρχιλόχεια αναφορά, καθώς και η μεταγενέστερη αλληγορία του Σοπενχάουερ. Βυζαντινά μοτίβα αναγνωρίζονται στον Πλοχμό, δηλαδή στον πλόκαμο, στην πλεξούδα, στην αλυσίδα με το αυστηρό γεωμετρικό σχέδιο που παραπέμπει στο παραδοσιακό πλέξιμο. Μύθος και Ιστορία εκφράζονται ως πλοκή, ως αλληλένδετοι και εναλλασσόμενοι κρίκοι.

Ο Ιάσων Καμπάνης κάνει μια διαδρομή μακρά μέσα στον αρχαίο μεσογειακό πολιτισμό. Οι κεφαλές του θεού Πανός υπενθυμίζουν την συμβολική του Μύθου: το παν, δηλαδή η φύση στην πληρότητά της, μέρος της οποίας είναι και ο Άνθρωπος. Έπεται η λεοπάρδαλη, ως εξωτικό σύνθετο ζώο κατά τους Ρωμαίους και ως geniusloci, τοπικό αγαθό πνεύμα του τόπου. Τέλος, το έργο Και εδώ θα σταματούν τα υπερήφανα κύματά σου, οδηγεί τον θεατή στο βιβλικό απόσπασμα από τον Ιώβ και, ταυτοχρόνως, στην απεριόριστη δύναμη του νερού, η οποία θα σταματήσει για να δημιουργήσει την ξηρά ως αναπόσπαστο στοιχείο της φύσης. Στη σχέση αυτή παραπέμπει και το εικονιζόμενο δέντρο.

Η Κατερίνα Κατσιφαράκη στα εκτιθέμενα έργα έχει ως αφετηριακό υλικό την φραγκοσυκιά. Το φυτό αυτό, με προέλευση από την καθ′ ημάς Ανατολή, συνδέεται με αρχετυπικούς μύθους, παρόντες στην μνήμη των λαών της περιοχής. Στο βιβλικό φραγκόσυκο, pricklypear, αναφέρεται και ο ποιητής T. S. Eliot, στους καταληκτικούς στίχους του HollowMen, ως εικόνα παρακμής. Η καλλιτέχνις ερευνά τον χώρο ανάμεσα στην ιδέα και την πραγματικότητα και ανάμεσα στην έμπνευση και την δημιουργία. Οι Ιστοί Φραγκοσυκιάς έχουν αλλοιωθεί από τον χρόνο και έχουν μετατραπεί σε ένα αχνό πλέγμα- σε έναν ιστό αράχνης, ο οποίος παραπέμπει άμεσα και στον ομώνυμο μύθο. Η καλλιτέχνις επεξεργάζεται επίμονα το υλικό αυτό, στο οποίο επιπροσθέτει φύλλα χρυσού.

Στην ετήσια συνεργασία της με το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου, η γκαλερί Citronne παρουσιάζει τα Θραύσματα, έργα της Αλεξάνδρας Αθανασιάδου. Με αφετηρία κομμάτια και αποσπάσματα από τυχαία ευρήματα, υλικά και άϋλα, η καλλιτέχνις αναπλάθει την ιστορική, καθώς και την προσωπική της μνήμη και την κατατάσσει ανάμεσα στα εκθέματα του Μουσείου. Τα έργα αυτά φέρνουν στην επιφάνεια την αγαστή συνύπαρξη του ατομικού με το συλλογικό γίγνεσθαι, όπου η αυθεντικότητα της Ιστορίας εμπλέκεται με την γοητεία του Μύθου.